Οφθαλμοπάθεια Graves

Τι είναι η οφθαλμοπάθεια Graves;

Η ασθένεια των ματιών λόγω νόσου Graves (οφθαλμοπάθεια Graves,η αλλιώς

οφθαλμοπάθεια υπερθυρεοειδισμού, ΟΥ) είναι μία κατάσταση αυτοανοσίας . Αυτοανοσία

σημαίνει ότι τα λευκά αιμοσφαίρια, ή τα αντισώματα του αίματός προκαλούν βλάβη σε

μέρη του σώματός σε αντίθεση από τον κανονικό τους ρόλο, που είναι να προστατεύουν

από τις μολύνσεις. Στην περίπτωση της ΟΥ, η βλάβη έγκειται στην εναπόθεση λιπώδους

ιστού πίσω από το μάτι.

Η διόγκωση αυτών των ιστών μπορεί να αναγκάσει τα μάτια να γίνουν κόκκινα και να

φαίνονται διογκωμένα, με οίδημα (πρήξιμο) των βλεφάρων (επάνω και κάτω από τα

μάτια). Μπορεί επίσης να «ωθήσει» τα μάτια προς τα εμπρός (κατάσταση γνωστή και ως

εξώφθαλμος). Σε πιο βαριές περιπτώσεις η ζημία στο πίσω μέρος του ματιού προκαλεί

διόγκωση και ακαμψία των μυών που κινούν το μάτι, προκαλώντας διπλή όραση

(διπλωπία) ειδικά όταν ο ασθενής κοιτάζει από τη μία πλάγια πλευρά προς την άλλη,

δεδομένου ότι οι μύες δεν μπορούν να διατηρήσουν παράλληλα τα μάτια κατά τις κινήσεις

τους. Περιστασιακά, η διόγκωση πίσω από τα μάτια είναι αρκετά σοβαρή ώστε να πιέσει το

νεύρο (που βρίσκεται πίσω από τα μάτια ) έχοντας επιπτώσεις στην οξύτητα της όρασης.

Υπάρχει ενδεχόμενο να χάσω την όραση μου;

Όχι. Είναι πολύ σπάνιο να επηρεαστεί σοβαρά η όραση. Ακόμα και αν υπάρχει προοπτική

για χειρουργική επέμβαση η θεραπεία συνήθως βελτιώνει την κατάσταση.

Τι μπορεί να γίνει για την ΟΥ;

Απλή ενόχληση και ερυθρότητα των ματιών

Απλές οφθαλμικές σταγόνες , όπως τα τεχνητά δάκρυα θα δώσουν συνήθως σημαντική

ανακούφιση. Αυτές οι σταγόνες είναι αβλαβείς και μπορούν να εφαρμοστούν τόσο συχνά

όσο απαιτείται, ακόμα και ανά μία ώρα. Για πιο μακροχρόνια επίδραση, χρησιμοποιούνται

οφθαλμικές αλοιφές («λιπαντικές») κατά τη διάρκεια της ημέρας ή και της νύχτας.

Οίδημα γύρω από τα μάτια

Αυτό είναι δυσκολότερο να θεραπευτεί. Το πρήξιμο είναι αισθητικά ενοχλητικό αλλά

όχι επικίνδυνο. Είναι εντονότερο συνήθως το πρωί πριν την έγερση του ασθενούς και

μπορεί να βελτιωθεί με τη χρησιμοποίηση πρόσθετου (ενός ή δύο) μαξιλαριών κατά τον

ύπνο, που θα κρατούν το κεφάλι σε υψηλότερη θέση την νύχτα. Συνήθως η διόγκωση

βελτιώνεται μετά από αρκετούς μήνες καθώς τα μάτια ηρεμούν. Η χειρουργική επέμβαση

χρησιμοποιείται μερικές φορές για να βελτιώσει την εμφάνιση, αλλά μόνο σε βαριές

περιπτώσεις.

Eξώφθαλμος

Εάν είναι ήπιας μορφής, το πρόβλημα ξεπερνιέται συνήθως καλύτερα με το πέρασμα

του χρόνου καθώς τα μάτια σε αρκετές περιπτώσεις ηρεμούν και επανέρχονται. Όταν το

πρόβλημα είναι σοβαρό και έχει περάσει αρκετός χρόνος χωρίς βελτίωση τότε μάλλον δεν

προσδοκούμε σε περαιτέρω καλυτέρευση. Σε αυτήν την περίπτωση, η εμφάνιση μπορεί να

βελτιωθεί σημαντικά με χειρουργική επέμβαση στα βλέφαρα, που γίνεται πια συχνότερα

από το παρελθόν, αλλά από εξειδικευμένους χειρουργούς- οφθαλμιάτρους. Η λύση αυτή

έχει θέση μόνο όταν η κατάσταση έχει σταθεροποιηθεί και δεν είναι η πάθηση «ενεργός».

Διπλή όραση (διπλωπία)

Εάν εμφανιστεί σταδιακά ή/και μόνο όταν ο ασθενής κοιτάζει σε ακραίες πλάγιες θέσεις,

δεν παρεμποδίζονται οι καθημερινές δραστηριότητες και δεν απαιτείται θεραπεία.

Εντούτοις, εάν η διπλωπία εμφανιστεί γρήγορα χρειάζεται ειδική αντιμετώπιση. Οι

πρισματικοί πλαστικοί φακοί που προστίθενται στα γυαλιά μπορούν να βελτιώσουν

τη διπλωπία. Σε μεταγενέστερο στάδιο, εάν η διπλωπία παραμένει, χειρουργική

επέμβαση (παρόμοια τεχνική με αυτή που γίνεται για στραβισμό στα παιδιά) μπορεί να

επιτύχει εκ νέου «ευθυγράμμιση» και σωστή συνεργική κίνηση των οφθαλμών, άρα να

διορθώσει την διπλωπία. Εντούτοις, εάν η διπλωπία χειροτερεύει, μπορεί να χρειαστεί

ανοσοκατασταλτική θεραπεία.

Επιδεινούμενη όραση

Εάν αυτό συμβαίνει συχνά και δεν μπορεί να διορθωθεί με γυαλιά, επείγουσα και ειδική

αντιμετώπιση απαιτείται, δεδομένου ότι μπορεί να υποκρύπτει πίεση στο οφθαλμικό

νεύρο πίσω από τα μάτια. Η ανοσοκατασταλτική θεραπεία ή η χειρουργική επέμβαση

(αποσυμπίεση) για να ανακουφίσει την πίεση πίσω από τα μάτια, είναι απαραίτητες

το συντομότερο δυνατόν. Μερικές φορές το πρόβλημα με το όραση προκαλείται λόγω

αφύγρανσης ( στέγνωμα ) των ματιών επειδή ο εξώφθαλμος εμποδίζει την πλήρη

σύγκλιση των βλέφαρων τη νύχτα κατά τη διάρκεια του ύπνου. Χειρουργική επέμβαση

(βλεφαροπλαστική) μπορεί να απαιτηθεί για τη διόρθωση της διαταραχής αυτής.

Οι αλλαγές στο πρόσωπό μου με έχουν επηρεάσει άσχημα. Υπάρχει λύση για αυτό το

πρόβλημα;

Μερικά από τα αποτελέσματα της ΟΥ βελτιώνονται με τον αυστηρό ιατρικό έλεγχο και την

πάροδο του χρόνου. Εντούτοις, σε ένα ποσοστό των πασχόντων, οι αλλαγές εμμένουν και

γίνονται μακρόχρονες. Πολλοί μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα παίρνοντας

απλά μέτρα, όπως η χρήση βαμμένων ή σκοτεινών γυαλιών, αλλά μερικοί αντιμετωπίζουν

και ιδιαίτερες ψυχολογικές δυσκολίες ως συνέπεια της αλλαγής της εμφάνισή τους. Αυτή

η αλλαγή μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια αυτοσεβασμού, την έλλειψη αυτοπεποίθησης

αλλά και σε θυμό . Οι σχέσεις επηρεάζονται επίσης σε διαφορετικά επίπεδα.

Περισσότερη έρευνα απαιτείται στα ψυχολογικά αποτελέσματα των αλλαγών ιδιαίτερα

με την εμφάνιση της ΟΥ στον άνθρωπο και επίσης στις θεραπείες που στοχεύουν στην

αποκατάσταση. Βεβαίως ένας αυξανόμενος αριθμός ειδικών γνωρίζει αυτά τα προβλήματα

και είναι έτοιμος να τα αντιμετωπίσει εάν υπάρχει σημαντικό πρόβλημα και μόλις φθάσει

η ασθένεια σε προχωρημένο στάδιο. Η χειρουργική «στρατηγική» θα προσαρμοστεί για

να ικανοποιήσει τις ανάγκες του κάθε ατόμου, αλλά είναι σημαντικό να ειπωθεί ότι η

χειρουργική επέμβαση δεν είναι εύκολη και συχνά απαιτούνται περισσότερες από μια .

Πως μπορώ να πάρω συμπληρωματικές πληροφορίες;
Μπορώ ναρθω σε επαφή με άλλους πάσχοντες;

Ναι. Πολλοί άνθρωποι καταλαβαίνουν τις αλλαγές στην εμφάνιση τους με την ΟΥ γεγονός

που τους στενοχωρεί . Η επαφή με άλλους πάσχοντες από την ίδια πάθηση είναι πολύ

χρήσιμη και την ενθαρρύνουμε. Μπορείτε να έρθετε σε επαφή με άλλους ανθρώπους μέσω

διάφορων διαδικτυακών σελίδων στο internet, π.χ. της TED (thyroid eye disease, www.btf-

thyroid.org) .